Aby cieszyć się dobrym zdrowiem, pięknym wyglądem i młodością jak najdłużej, niezbędne jest dostarczanie organizmowi antyoksydantów, które spowalniają proces starzenia się i w naturalny sposób bronią przed skutkami czynników środowiskowych.
Organizm człowieka wytwarza substancje o działaniu antyoksydacyjnym, ale wraz z wiekiem ich poziom ulega znacznemu obniżeniu, dlatego warto wzbogacić dietę o te składniki.
Antyoksydanty, a wolne rodniki
Antyoksydanty, inaczej zwane przeciwutleniaczami to związki chemiczne hamujące proces utleniania substancji oraz usuwające z organizmu człowieka nadmiar wolnych rodników. Przykładem antyoksydantu jest kwas askorbinowy (popularna witamina C), witamina A i E, beta-karoten, koenzym Q, czy pierwiastki takie jak cynk i selen.
Wolne rodniki produkowane są podczas zachodzących przemian metabolicznych w organizmie. Te bardzo aktywne cząsteczki spełniają ważne funkcje np. biorą udział w prawidłowej reakcji zapalnej, jednak wytwarzane w nadmiernej ilości stają się zagrożeniem.
Stres oksydacyjny – czym jest?
W warunkach prawidłowych organizmu istnieje równowaga pomiędzy wytwarzaniem wolnych rodników, a ich zwalczaniem przez przeciwutleniacze. Stan, w którym zostaje zaburzona ta równowaga i w organizmie zaczynają przeważać wolne rodniki nad antyoksydantami nazywamy stresem oksydacyjnym. Na zwiększone wytwarzanie wolnych rodników ma wpływ zanieczyszczone środowisko, stres, palenie papierosów, niektóre leki, nadmierne promieniowanie UV, długotrwałe stany zapalne, a także spożywanie żywności niskiej jakości i bogatej w konserwanty. W przypadku znacznego niedoboru antyoksydantów zostają uszkodzone komórki organizmu, co może przyczynić się do rozwoju wielu chorób na przykład miażdżycy, udarów mózgu, chorób serca, cukrzycy, nowotworów, czy chorób zwyrodnieniowych i zapalnych stawów. Przedłużający się stres oksydacyjny działa destrukcyjnie na organizm i przyśpiesza procesy starzenia się.
Najsilniejsze naturalne antyoksydanty
Aby właściwie zadbać o swój układ antyoksydacyjny, a tym samym pozytywnie wpłynąć na swoje zdrowie i samopoczucie należy stosować dietę bogatą w antyutleniacze. W codziennym jadłospisie powinny znaleźć się:
- witamina C zawarta w świeżych owocach i warzywach, szczególnie w owocach o ciemnym, czerwonym i fioletowym zabarwieniu np. aronia, borówki amerykańskie, granat, czarne porzeczki, jeżyny, winogrona czerwone, żurawina, wiśnie, maliny, owoce dzikiej róży, jabłka, grejpfrut, pomarańcza, natomiast w warzywach tj.: burak ćwikłowy, czerwona kapusta, sałata, szpinak, brokuły, brukselka, natka pietruszki, papryka, kalafior, zielony groszek, cebula, czosnek, seler;
- witamina E, której źródłem będą kiełki pszenicy, olejach roślinnych, makaronach, razowym pieczywie, kaszach, rybach morskich, mleku; rośliny strączkowe dostarczające cynk; selen zawarty przede wszystkim w pestkach dyni, orzechach brazylijskich, zarodkach pszennych lub otrębach;
- beta-karoten, którego najwięcej mają żółte, czerwone, pomarańczowe owoce i warzywa (także ciemnozielone liściaste);
- likopen zawarty głównie w czerwonych pomidorach, ale również w arbuzach i czerwonych grejpfrutach.
Innymi naturalnymi antyoksydantami są zielona i czerwona herbata, czerwone wino, świeże zioła i przyprawy np. cynamon, goździki, imbir, bazylia, oregano oraz koenzym Q10, który powszechnie stosowany jest w przemyśle kosmetycznym.
Czy wiesz, że…
Jeśli palisz, musisz dostarczać trzy razy więcej witaminy C niż niepalący, ponieważ substancje smoliste, które docierają do płuc wraz z papierosowym „wdechem” zawierają bardzo dużą ilość wolnych rodników. Szkodliwe oksydanty zawarte w dymie tytoniowym niszczą przeciwutleniacze zawarte we krwi, co sprzyja wystąpieniu stresu oksydacyjnego. Dlatego palacze powinni dostarczać organizmowi znacznie więcej witaminy C niż niepalący.